|
Kažu da je na izborima u Crnoj Gori pobedio Vasilije Ostroški i da
će svako ko udari na Boga i Vasilja samo gubiti izbore. To je,
valjda, najgluplje tumačenje izborne pobede, ali u njemu ima i jedno
zrno soli. Naime, ono ukazuje na značaj vere i svetaca u političkoj
mobilizaciji.
Zato i iznenađuje što niko od ovih što sada analiziraju zbivanja u
Crnoj Gori ne pominje jedan anahron i veoma snažan retrogradni
proces, vezan uz delovanje SPC.
Niko, recimo, ne pominje klerikalizaciju javnog života i ambiciju
SPC da presudno utiče na društveni i politički život u Crnoj Gori.
To je proces u kome se SPC postavlja iznad države i u kome se
insistira da je SPC starija od države, da država postoji baš
zahvaljujući SPC i da se u kreiranju zakona i politike mora voditi
računa o tim činjenicama. Na ovaj način se za SPC želi izdejstvovati
privilegovan, eksluzivan položaj.
Prožet sa ovim je i proces negiranja crnogorskog identiteta. Navodno
su svi Crnogorci Srbi, pa isticanje zasebnog crnogorskog identiteta
vodi u negaciju srpskog identiteta, koji, opet, mora uživati posebnu
zaštitu.
U pozadini svega stoji udar na laički karakter republike, vidljiv
već u pretvaranju SPC u uticajnog političkog aktera koji se, preko
litija, tj. etnoklerikalne mobilizacije, uključuje u svetovne borbe
oko vlasti. Odlazak Krivokapića na poklonjenje Amfilohiju nikako se
ne može tumačiti kao privatna gesta pojedinačnog vernika, nego kao
izraz potčinjenosti (buduće) svetovne vlasti.
Uključivanje SPC u političke borbe u Crnoj Gori nije slučajno, jer
je ova crkva utočište konzervativizma, nacionalizma i
velikodržavlja, pa se preko nje ostvaruju određeni politički
projekti.
Pretvaranje Crne Gore u marionetsku i u svemu zavisnu vladu od
Beograda nije interes Crnogoraca.
Ambicije Beograda da ceo etnički prostor na kome žive Srbi drži pod
kontrolom imaju svoj izraz i u strategiji razvoja kulture Srbije,
gde se preko jedinstvenog kulturnog prostora, zajedničkih udžbenika
i praznika održava u životu uverenje o tragično izdeljenom narodu,
lišenom „prirodnog prava“ da živi ujedinjen pod jednim i istim
državnim krovom. Taj projekat počinje da škripi u slučaju hrvatskih
Srba, ali napreduje u slučaju Crne Gore i Bosne i Hercegovine.
Kao država srpskog naroda i matična država svih Srba, Srbija daje
prednost etničkim u odnosu na državne interese. Uplićući se u
zbivanja u susednim državama ona (p)ostaje i dalje remetilački
faktor, ali to, kao i sve napred rečeno, ne postoji u komentarima
raznih analitičara.
Insistiranje na nezadovoljstvu običnog sveta, kojemu je dosta
otuđene, samožive i autokratske vlasti je u slučaju jednog broja
građana verovatno i bio motivišući činilac izlaska na izbore, ali
insistiranje na njemu ne daje potpun odgovor, jednostavno zato što:
a) zavodi na zaključak da je na izborima društvo ustalo protiv
otuđene vlasti, što u celini nije slučaj i time, jel, b) prikriva
duboke podele koje postoje u samom društvu, a koje se ne odvijaju
samo duž sugerisanih socijalnih linija (bogati – siromašni) nego duž
identitetskih linija: Srbi – (veštački) Crnogorci, pre svega.
Činjenica da su litije trajale mesecima govori o obuhvatu, dubini i
mobilizacijskoj velikoj moći identitetskih podela i simbola. U
produbljivanju tih podela učestvovali su i režimski mediji iz
Beograda, deleći građane Crne Gore na Srbe, prave Crnogorce i
Milogorce. Osim medijski, Beograd je duboko involviran u zbivanja u
CG i na druge načine (finansijski, konfesionalno, itd).
Ignorisanje ovih činjenica vodi u manipulaciju javnog mnenja i
govori o nepoštenju i hipokriziji komentatora. Moralna erozija
srbijanskog društva i njegov duboki intelektualni pad su
zabrinjavajući. Odsustvo načela i principa prikriva se
nacionalizmom.
Pozivi srbijanskih političara, poput Jeremića, da Srbija podrži
izborne pobednike jasno govori da se Srbija, ni posle 14 godina, ne
miri sa nezavisnom Crnom Gorom.
Crnogorski režim može da se pohvali nezavisnošću Crne Gore i
stupanjem u NATO, ali ne i vladavinom prava. Poistovećujući
Đukanovića sa režimom kritičari ne ciljaju na socijalnu nepravdu,
nego na samostalnost i nezavisnost Crne Gore. Interesantno je da pri
tome od države, koju ne priznaju, traže da ih izuzme od važenja
zakona (recimo, o slobodi veroispovesti).
Ludilo ne poseduje interne kočnice. Ono dugo opstaje i stalno se
širi. |
