Otvoreno
pismo povodom prinudnog iseljenja
47 romskih porodica
Poštovani,
Obraćamo Vam se povodom prinudnog iseljenja 47 romskih
porodica koje su živele u neformalnom naselju u bloku 67 na Novom
Beogradu. Posle prinudnog iseljenja i rušenja improvizovanih kuća, na
ulici je ostalo 128 Roma, od kojih je 84 dece. Posle četiri dana i
nekoliko pokušaja, ovi građani se i dalje nalaze bez ikakvog
alternativnog smeštaja.
Jedini do sada ponuđeni alternativni smeštaj odnosio
se na kontejnere u naselju Boljevci (opština Surčin). Pošto su romske
porodice prihvatile ovaj privremeni alternativni smeštaj, postavljena su
prva tri kontejnera. Posle demoliranja i pokušaja paljenja, građani
Boljevca su otvoreno pretili da će sprečiti boravak Roma u njihovom
komšiluku. Isključivo zbog otvorene mržnje građana Boljevca, romske
porodice su zatražile da se pronađe druga alternativna lokacija.
Smatramo da je neprihvatljiva praksa odustajanja od
odluka o alternativnom smeštaju samo zbog javno iskazanih rasnih
predrasuda ili otvorenog rasizma dela većinskog stanovništva u nekom od
naselja u Beogradu. Ovakvi protesti su u proteklih nekoliko godina
organizovani u Zemun polju, Kamedinu, Novom Beogradu, Ovči i Batajnici.
Otvoreni ili prikriveni rasizam prema građanima romske nacionalnosti
nikada nije kažnjavan do sada, dok su u isto vreme prinudna iseljenja i
rušenja romskih naselja uvek vršena uz punu asistenciju policije.
Imajući u vidu da je Srbija država članica Pakta o
ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima koji garantuje pravo na
stanovanje, uključujući i alternativno zbrinjavanje u slučajevima
prinudnog iseljenja, očekujemo od Vas da učinite sve u okviru svojih
mogućnosti i ovlašćenja kako bi svih 47 porodica dobilo krov nad glavom
bez odlaganja. Očekujemo da građani pogođeni ovim i bilo kojim budućim
prinudnim iseljenjem budu unapred zbrinuti, na način koji to predviđaju
Opšti komentari 4 i 7 Komiteta za ekonomska, socijalna i kulturna prava.
Zahtevamo od Vas da javno osudite sve izjave kojima se
Romima poriče osnovno ljudsko pravo na slobodu nastanjivanja koje je
garantovano članom 39. Ustava Republike Srbije, jer ne postoje zakonski
osnovi da se bilo kom građaninu Srbije zabranjuje boravak ili
nastanjivanje u Beogradu ili bilo kom drugom gradu. Država mora
poštovati želju bilo kog građanina da dođe i ostane u Beogradu, bez
obzira na etničku pripadnost. Takođe, eventualne nemoralne ili
nezakonite radnje jednog od predstavnika Roma, ne mogu biti izgovor za
negiranje prava na alternativni smeštaj. Istovremeno, najnovije najave
gradskih vlasti Beograda da će zbrinuti samo žene sa decom, dok bi
muškarci morali da se snalaze sami, predstavlja kršenje evropskih
standarda o poštovanju privatnog, porodičnog života i doma koje je
garantovano članom 8 Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i
osnovnih sloboda.
Imajući u vidu da nedavno usvojeni Zakon protiv
diskriminacije danas stupa na snagu, a da je sutra 8. aprila, Svetski
dan Roma, očekujemo od Grada Beograda i Vlade Republike Srbije:
U vezi sa iseljenjem romskih porodica iz bloka 67
1. Puno poštovanje prava na stanovanje, tako što bi se
svim porodicama obezbedio alternativni smeštaj u koji se mogu odmah
preseliti (u skladu sa Opštim komentarima broj 4 i 7 Komiteta za
ekonomska, socijalna i kulturna prava)
2. Obezbeđivanje minimalnih infrastrukturnih uslova
koji se tiču vode, struje i sl. na bilo kojoj lokaciji koja bude
odabrana
3. Nadoknada vrednosti uništene imovine i hitna
materijalna, medicinska i humanitarna pomoć svakoj porodici bez obzira
na posedovanje ili neposedovanje dokumenata ili bilo koju drugu okolnost
4. Kažnjavanje svih otvorenih ili prikrivenih akata
rasizma i/ili raspirivanja etničke/nacionalne mržnje i netrpeljivosti.
Policija mora da reaguje kako bi zaštitila građane romske nacionalnosti,
ali i da osigura potpunu primenu odluke o alternativnom smeštaju
5. Uzdržavanje od izjava kojima se negira pravo na
slobodu kretanja i nastanjivanja, a koje je garantovano članom 39.
Ustava Republike Srbije. Proterivanje sa teritorije jednog grada ne
postoji u pravnom sistemu Republike Srbije, a za ograničenje slobode
nastanjivanja ne postoje nikakvi zakonski preduslovi
6. Uzdržavanje od izjava kojima se negira pravo na
stanovanje podelom romske zajednice na "bolje" (integrisane) i "lošije"
(koji žive u ilegalnim naseljima), kao i praksu izjednačavanja svih
porodica sa jednim od predstavnika koji nije pogođen prinudnim
iseljenjem. Takođe, predstavnici države treba da prestanu sa izjavama o
tome kako Romi prodaju ili zloupotrebljavaju svoju decu. Ovakvim
izjavama se dodatno podstiču rasne predrasude među ostalim građanima
U vezi sa budućim prinudnim iseljenjima romskih
porodica
1. Usvajanje i primena jasne strategije za slučajeve
prinudnih iseljenja iz nelegalnih naselja
2. Ostavljanje razumnog roka i pravnih sredstava
stanovnicima ovih naselja prilikom donošenja svake pojedinačne odluke o
iseljenju
3. Upoznavanje stanovnika naselja sa lokacijom i tipom
alternativnog smeštaja. Lokacija mora biti dostupna, adekvatna i
omogućiti boravak
4. Kažnjavanje svih rasističkih incidenata i/ili
govora mržnje prilikom realizacije odluke o alternativnom smeštaju
5. Puno poštovanje ljudskog dostojanstva, prava na dom
i porodicu kao osnovnih ljudskih prava svakog građanina Srbije
6. Obezbedenje sigurnosti i slobode od uznemiravanja
na lokaciji na kojoj je alternativni smeštaj ponuđen
7. Uzdržavanja od negacije osnovnih ljudskih i
manjinskih prava romske zajednice, kao i prihvatanje i rešavanje
specifičnih problema romske populacije u Srbiji, a najviše: nedostatak
osnovnih dokumenata, obrazovanje, stanovanje, zapošljavanje i
diskriminacija u pristupu javnim mestima
8. Aktivna saradnja sa svim inicijativama koje imaju
za cilj poboljšanje položaja Roma (npr. Dekada Roma) i pomoć koju
pružaju lokalne i međunarodne organizacije, a ne potpuno odbacivanje
međunarodne pomoći u izjavama predstavnika vlasti
Molimo vas da nas o svim preduzetim merama izvestite.
S poštovanjem,
Žene u crnom
Centar za mir i razvoj demokratije
Centar za unapređivanje pravnih studija
Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji
Inicijativa mladih za ljudska prava
Komitet pravnika za ljudska prava
Queeria, centar za promociju kulture nenasilja i
različitosti
List Republika
Socijaldemokratska unija
Urban In, Novi Pazar
Škart
Švedski Helsinški odbor za ljudska prava
Gej-Strejt Alijansa
Labris - organizacija za lezbejska ljudska prava
Udruženje studenata sa hendikepom
Inicijativa za inkluziju VelikiMali
Gayten LGBT
Anti-trafiking centar
Odbor za ljudska prava Valjevo
Odbor za ljudska prava Niš
Odbor za ljudska prava Negotin
Vojvođanski centar za ljudska prava
Građanski forum Novi Pazar
Odbor za ljudska prava Vranje
Beogradski centar za ljudska prava
Fond za humanitarno pravo
Rekonstrukcija Ženski fond
Glas razlike
Udruženje Roma "Oaza"
Demokratsko udruženje Roma
Romska partija
Biro za kulturu
Savez antifašista Srbije
Grupa Pravo na grad
Kontekst
Žene za mir Leskovac
Forca, Požega
Građanska čitaonica Libergraf, Užice |
